راه های تشخیص بیماری از روی زبان
برای تشخیص بیماری از طریق زبان باید موارد زیر را مورد توجه قرار داد:
1.حدالامکان سعی شود مشاهده و بررسی زبان در نور روز انجام گیرد.چرا که نور ضعیف یا نوری که از یک منبع رنگی متصاعد میگردد، در تشخیص اشکال وارد می کند.
2.غذایی که فرد قبل از بررسی زبان تناول کرده باشد،تاثیر گذار است،غذای سرد یا گرم ممکن است زبان را قرمزتر از آنچه هست،نشان دهد.
3.چنانچه پوشش زبان زردرنگ باشد،توجه به اعتیاد فرد به سیگار،مواد مخدر،عفونت یا الکل ضروری است.(زردی زبان به تنهایی دلیل بر اعتیاد فرد نمی باشد.)
4.در زمان بررسی زبان،باید از فرد مورد نظر سوال شود که آیا با زبان خود کلنجار می رود که این کار موجب خراش یا تغییر فرم یا رنگ زبان میگردد.
5.از کشیدن زبان یا بیرون نگه داشتن آن به مدت طولانی بپرهیزید که موجب قرمز شدن یا خشک شدن رطوبت آن میگردد.
6.بیمار باید دهان خود را به طور کامل باز نموده و زبان خود را به صورت کشیده بیرون آورده و به سمت پایین خم نماید ،به طوریکه بتوان قسمت انتهایی و ریشه زبان را دید.
8.سپس به بدنه زبان توجه می شود این توجه از ابتدا تا انتهای زبان ادامه می یابد.
9.چنانچه پوشش زبان فیلی زمخت و کلفت بود،به طوریکه بازدید بدنه زبان مشکل باشد،سعی شود با خراش دادن با رعایت تمامی جوانب ،پوشش را پاک نمود.
نشانه های یک زبان نرمال
1.درخشندگی:یک زبان طبیعی باید سرزنده بوده و از رنگی پرجلوه و فروزنده برخوردار باشد.
2.شکل و وضعیت:یک زبان طبیعی نباید متورم و یا قرمز سفیدک زده باشد.همچنین از لحاظ وضعیت ظاهری نباید ترک دار یا سوراخ و یا بر روی آن برآمدگی هایی مانند کلوخه و شکل میوه توت فرنگی باشد.
3.رنگ بدنه زبان:زبان باید دارای رنگ قرمز کم رنگ و تازه باشد.شبیه گوشت تازه و سالم.
4.پوشش:پوشش روی زبان نمایانگر چگونگی کارکرد جهاز هاضمه و معده است .زبان نرمال باید دارای پوششی نازک و متمایل به سفیدی باشد که هر چه به انتها و ریشه زبان نزدیک می شود ضخامت این پوشش بیشتر می شود.زبان بی پوشش و کاملل صیقلی ،زبان طبیعی نیست اما فرد دارنده آن از معده ای سالمتر نسبت به افراد دارای زبان با پوشش سفید و ضمخت برخوردار است.
5.رطوبت:رطوبت نرمال نباید به حدی باشد که باعث کف کردگی،ایجاد حباب در دهان،ایجاد یک شیار کف در دهان هنگام نشان دادن آن و یا موجب آبریزی از دهان بر روی بالش گردد.از طرفی نباید در دهان احساس خشکی ، خفگی و احساس عطش شود.
6.رگ های زیر زبان:دو رگ در زیر زبان وجود دارد که چگونگی گردش خون در بدن را نشان می دهد. این دو رگ باید نرم و کشیده و به رنگ سیاه متمایل به آبی باشند. اطراف و انتهای آن باید قرمز کم رنگ و شبیه زبان باشد.
رطوبت موجود روی زبان
زبان خشک:
زبان خشک به تنهایی نشان دهنده غلبه حرارت در بدن ناشی از بیماری و یا طبایع دموی و صفراوی بدن است و یا قسمتی از بدن دچار حرارت بیش از حد شده است که سایر نشانه ها ما را به آن قسمت هدایت می کند. در صورت وجود چنان حالتی بهتر است اندام گرما زای بدن نظیر قلب ،کبد وصفرا و .. را مورد بررسی قرار داد.
زبان خیس
زبان خیس و آبکی که در مراحل معمولی رگه هایی از کف و بزاق بر روی زبان دیده میشود و در حالات شدید که فرد دچار آبریزش دايمی از دهان است ، نشان دهنده طبع سرد و وجود بلغم در معده است در صورت چنین حالتی عدم کارکرد کبد و معده باید مورد توجه و بررسی قرار گیرند.